του Γιώργου Ροδάκογλου

Η καθηγήτρια της Κλασικής Αρχαιολογίας τους Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Όλγα Παλαγγιά, στα τελευταία βήματα μίας πολυετούς καριέρας, εξακολουθεί να προκαλεί και να βλέπει σχεδόν τα πάντα ως ρωμαϊκά δημιουργήματα.

Η πρόσφατη συνέντευξη (με 8.899 λέξεις!!!) που παραχώρησε στο “Archaeology Arts”, είναι πλήρως εναρμονισμένη με μία νέα στρατηγική απαξίωσης της Αμφίπολης, που οι πολέμιοί της προσπαθούν να περάσουν, καθιερώνοντας ένα νέο Damnatio Memoriae της εποχής μας, στο οποίο δεν πρέπει να αναφέρεται έστω και μια λέξη γι’ αυτήν.

Άλλωστε, ξεκαθαρίζει από την αρχή, ότι «για την Αμφίπολη για την οποία δεν θα μιλήσουμε» δεν επιθυμεί καμία αναφορά!

Αναρωτιόμαστε λοιπόν, πού οφείλεται αυτή η αναστροφή στις δηλώσεις της. Οφείλεται σε μια νέα προσπάθεια καταδίκης της μνήμης, που θέλει την εξαφάνιση κάθε σπουδαίου Μακεδονικού ευρήματος; Ή μήπως, δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά, μετά την κατακραυγή που εισέπραξε με την χρονολόγηση του μνημείου από αυτήν, στα ρωμαϊκά χρόνια;

Μάλιστα, τελευταία η κυρία Παλαγγιά έχει προσθέσει και μια άλλη διατύπωση: «Ρωμαϊκό δημιούργημα ελληνικής τέχνης»! Παρακολουθώντας την πορεία της δια μέσου του συγκεκριμένου άρθρου, που αν τo μεταφέρουμε σε εφημερίδα tamploit θα κάλυπτε τουλάχιστον τέσσερις σελίδες, διαπιστώνει κανείς ότι πρόκειται για τη διαδρομή μιας επιστήμονος που προκάλεσε στην πορεία της έντονες αντιπαραθέσεις, κόντρες και προβλήματα .

Ως κυρίαρχη βάση είχαν κυρίως τις επικρίσεις και τις διαρκείς αμφισβητήσεις της επιστημονικής μελέτης των συναδέλφων της, από τη στιγμή που η ίδια όχι μόνο δεν ανακάλυπτε αλλά βασιζόταν στις απόψεις των άλλων, με τις οποίες σχεδόν "νομοτελειακά" διαφωνούσε.

Παράλληλα, η "σχέση" της με τους βρετανούς καθηγητές και το ότι δεν συμφωνεί να επιστρέψουν τα γλυπτά του Παρθενώνα γιατί το Βρετανικό Μουσείο είναι κατ’ αυτήν "το καλύτερο", όπως και η συνεργασία με τον Borza, τον Σκοπιανό ιστορικό στο θέμα των Τάφων της Βεργίνας, ενάντια στον ανασκαφέα Ανδρόνικο και η πρόσφατη "φυσική" μετά από όλα αυτά, αντιπαλότητά της στο θέμα της Αμφίπολης, συμπληρώνουν το πάζλ στο προφίλ της "λαμπρής" αυτής επιστήμονος.

Από το 2014 η κυρία Παλαγγιά τα έβαλε με το περίβολο του τύμβου Καστά, με τις Καρυάτιδες και τις Σφίγγες χρονολογώντας τα όλα στον 1ο πΧ αιώνα.

Η εμμονή της όμως αυτή, με την πολιτική της διαφωνίας, επεκτάθηκε και σε άλλο γεωγραφικό χώρο και τα τελευταία δύο χρόνια σε ένα άλλο αντικείμενο μελέτης με αναγωγή σε μια ακόμη ρωμαϊκή πρωτοβουλία: το γλυπτό με τη Νίκη της Σαμοθράκης.

«Στην περίπτωση μας το μόνο κράτος που μπορούσε να επέμβει εκεί ήταν η Ρώμη η οποία κατέλαβε τη Μακεδονία και τη Σαμοθράκη».

«Ούτως ή άλλως από το 168 πΧ και μετά οτιδήποτε μεγάλης κλίμακας αφιερώθηκε στη Μακεδονία ήταν φτιαγμένο από Ρωμαϊκά χρήματα».

Υπενθυμίζουμε ότι ο Andrew Stewart έκανε σοβαρότατο διάβημα όταν έμαθε ότι η κυρία χρονολογεί την Νίκη της Σαμοθράκης στα ρωμαϊκά χρόνια ενώ ο Αντόνιο Corso είπε τα ίδια στο θέμα του Ερμή του Πραξιτέλη, ο οποίος δεν είναι σίγουρα "ρωμαϊκό αντίγραφο”.

Δικαίως αναρωτιόμαστε λοιπόν, πόσο τυχαία είναι όλα αυτά στη διαδρομή μιας τόσο «πετυχημένης» καριέρας και πόσο συμπτωματική είναι η προσπάθεια απαξίωσης της Αμφίπολης μέσα από μια τόσο λεπτομερή συνέντευξη, που το μόνο που καταγράφει τελικά είναι μια αγωνία για την προβολή ενός βιογραφικού;

Μήπως μια αναφορά στα πρόσφατα αποτελέσματα της ανασκαφικής ομάδας θα επανέφεραν στη μνήμη όλα όσα είπε, κάτι που θα τσαλάκωνε την εικόνα ενός ιδανικού προφίλ που επιζητά να έχει λίγο πριν τη συνταξιοδότηση της;

Φαινομενικά μπορεί αυτός να είναι ένας από τους λόγους. Ωστόσο μπορούμε να υποθέτουμε, ότι ακριβώς γιατί δεν μπορεί να αντιπαρατεθεί ευθέως με τον Antonio Corso γι αυτό και επιλέγει μια διαδρομή δια μέσου συνεργασιών στο εξωτερικό, που θέλουν όλα τα αρχαιολογικά ευρήματα στην Ελλάδα να ανάγονται στη ρωμαϊκή εποχή.

Εξάλλου η ίδια λέει κάτι σημαντικό στη συνέντευξη της, ότι «η επιστημονική προσέγγιση κάθε αρχαιολογικού ευρήματος στο εξωτερικό γίνεται ως προσέγγιση δημοσιογραφικού τύπου» Αυτό ίσως βολεύει λοιπόν την κυρία Παλαγγιά, αφού δια της επιφανειακής επεξεργασίας, εξυπηρετεί πολύ καλύτερα, αυτά για τα οποία την καταγγέλλει ο διακεκριμένος Ιταλός και εξειδικευμένος στην κριτική της τέχνης της κλασικής εποχής Antonio Corso, ότι δηλαδή αμφισβητούνται ευκολότερα έτσι, παγιωμένα δεδομένα στην κλασική αρχαιολογία.

Antonio Corso στο θεόδωρο Σπανέλη ΧΡΟΝΟΜΕΤΡΟ

«Αυτό που κάνει δεν είναι μεθοδολογία, είναι μόνο δόγματα. Υπάρχει μια κίνηση στην κλασσική αρχαιολογία που θέλει πολλά από τα έργα τέχνης που τα είχαμε κατατάξει στην κλασσική περίοδο, να είναι ρωμαϊκά!

Αυτή η κίνηση είναι πολύ δυνατή στην Αμερική και ειδικότερα στο πανεπιστήμιο του Bryn Mawr και υπάρχει μια κυρία στο εν λόγω πανεπιστήμιο η Brunilde Sismondo Ridgway, η οποία πολλά έργα τέχνης αυτής της περιόδου, όπως τα χάλκινα αγάλματα του Ριάτσε και άλλα αγάλματα όπως ο Απόλλωνας ο σαυροκτόνος, υποστηρίζει ότι είναι ρωμαϊκά.

Η κυρία Παλαγγιά υποστηρίζει αυτές τις απόψεις των Αμερικανών αρχαιολόγων και πάντα εκφράζει τις ίδιες απόψεις. Έχει άμεση σχέση με τις απόψεις του Bryn Mawr και της Brunilde Sismondo Ridgway. Η κυρία Παλαγγιά είναι ίσως η μόνη αρχαιολόγος στην Ευρώπη που συμφωνεί μαζί τους, καθώς οι περισσότεροι αρχαιολόγοι δεν ενστερνίζονται αυτές τις απόψεις.

Ίσως γι’ αυτό και να έχει τιμηθεί από αυτούς με μεγάλες τιμές από αυτούς, υποτροφίες (Πήρε μια πλούσια υποτροφία του Metropolitan Museum της Νέα Υόρκη), συνέδρια, διαλέξεις, κ.τ.λ. Η κυρία Παλαγγιά κάνει business οπότε λέει αυτά που βοηθάνε αυτόν τον σκοπό της».

Αρχικά η κυρία Παλαγγιά υποστήριζε ότι το Θασίτικο μάρμαρο ουδέποτε χρησιμοποιήθηκε σε Μακεδονικούς τάφους πριν από τη Ρωμαϊκή περίοδο.

Η έρευνα της αυτή καταρρίφτηκε πανηγυρικά όπως και τα περί χρονολόγησης του μνημείου της Αμφίπολης στον 1ο πΧ αιώνα. Αυτές μεταξύ άλλων είναι οι δυο κυρίαρχες παράμετροι που αποτελούν και τη μεγαλύτερη «ήτα» την οποία δέχτηκε η Όλγα Παλαγγιά, κάτι που δεν περνάει απαρατήρητο από πολλούς επιστήμονες της διεθνούς κοινότητας, με κίνδυνο να διακυβεύεται ακόμη περισσότερο η αξιοπιστία της, κάτι που ίσως θα της στοίχιζε στις συνεργασίες μιας περαιτέρω μελλοντικής πορείας που θέλει να προδιαγράψει.

Διαβάζοντας όμως ολόκληρη τη συνέντευξη στο “Archaeology Arts”, παραμένει αναπάντητο ακόμη ένα βασικό ερώτημα. Για ποια από όσα υποστήριξε έως τώρα δικαιώθηκε τελικά η κυρία Παλαγγιά;

Και εν τέλει, όλες αυτές οι επικρίσεις, αντί να την βοηθούν να βρίσκεται στην επικαιρότητα, όπως η ίδια προφανώς επιδιώκει, μήπως το μόνο που καταφέρνουν είναι να την αναγάγουν σε μια «ηρωίδα της αμφισβήτησης»;

Η κυρία Όλγα Παλαγγιά, ως ειδική της τέχνης, έχει καταφέρει κάτι ακατόρθωτο σχεδόν για άλλους επιστήμονες. Την εξαργύρωση της διαφωνίας σε προβολή και καριέρα!

Ως επιστέγασμα λοιπόν της τόσο πλούσιας καριέρας της θα μπορούσε να της προστεθεί ακόμη ένας νέος «τιμητικός» τίτλος, που έως σήμερα δεν έχει απονεμηθεί σε κανέναν Έλληνα επιστήμονα με λαμπερή εκπαιδευτική πορεία και επιστημονική μελέτη.

Αυτός της "ηρωίδας" της διαφωνίας!

Άλλωστε, στη δύση μιας καριέρας που βασίστηκε όπως όλα δείχνουν και σύμφωνα με τα λεγόμενά της στη διαφωνία, η αναζήτηση νέων ρόλων, πανικοβάλει!

Thousandnews.gr

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ...

Ετικέτες: Παλαγγια